Kultura i zabytki

Od kilku lat nieodłączną częścią Bożego Narodzenia w Terchowej jest szopka, którą w Wigilię najpiękniejszych świąt stawiają w miejscowym kościele rzymsko-katolickim pw. św. Cyryla i Metodego. Jej projektantem jest znany ludowy rzeźbiarz Štefan Hanuliak. Szopka składa się z dwu części. Pierwsza część przedstawia Terchową z jej rzemiosłami ludowymi a druga biblijne opowieści Nowego Testamentu. Każdego roku w terchowskiej szopce przybywa nowych obrazów religijnych z Betlejem i Jerozolimy, atmosferę historycznej Terchowej wywołują zaś kolejne rzemiosła ludowe i warsztaty mistrzów.

Na wzniesieniu ponad wsią, w kierunku doliny Vratnej Terchowianie wznieśli swojemu słynnemu rodakowi monumentalny pomnik. Nadnaturalnej wielkści posąg Juraja Janosika został wykonany z blachy ze stali szlachetnej i mierzy 7,5 m. Został wzniesiony w 1988 r. a jego autorem jest rzeźbiarz Jan Kulich. Pomnik Janosika został odsłonięty podczas uroczystości z okazji 300 rocznicy jego urodzin podczas festiwalu Janošíkove dni (Dni Janosika) w 1988 r.

Słowacki zegar astronomicny jest największą drewnianą rzeźbą na Słowacji, której kompozycja składa się z siedzącej Madonny, Matki Boskiej Bolesnej, patronki Słowacji. W wykuszach zostało umieszczonych sześć postaci z brązu. Spojrzenia przykuwają książę Prybina, król Świętopełk, Anton Bernolak, Ludovit Štúr, Milan Rastislav Štefánik oraz Andrej Hlinka. Oprócz nich dzieło uzupełniają postaci sześciu słowackich apostołów wyrzeźbionych z topolowego drzewa. Serce tworzy astrolab, cyfernik z danymi astronomicznymi. Właśnie zegar astronomiczny sprawia, że to pierwsze i jedyne dzieło tego rodzaju na Słowacji w Starej Bystrzycy. Na jego wieżyczce są umieszczone dwa dzwony, z których jeden odbija czas a drugi gra podczas promenady apostołów.

Droga krzyżowa została zbudowana ze szkła i kamieni wydobywanego przed ponad stuleciem w Terchowej. Jej projektantem jest rodowity terchowianin, rzeźbiarz Milan Opalka. W Terchowej regularnie odbywają się ogólnosłowackie Dni Cyrylo – Metodejskie a droga krzyżowa ubogaca od 2006 r. to miejsce pielgrzymkowe wraz z największą słowacką świątynią poświęconą braciom soluńskim – Cyrylowi i Metodemu.

Aż do roku 1731 Terchowa nie miała własnego kościoła, ani parafii, przez co wierni musieli uczęszczać na msze 20 km do Varina. W tym właśnie roku został zbudowany pierwszy kościół poświęcony św. Martinowi. W latach trzydziestych XX w. już nie wystarczał dla wszystkich mieszkańców i trzeba było pomyśleć o budowie większej i bardziej przestronnej świątyni. Kamień węgielny nowego kościoła projektu inż. arch Milana Harminca został położony w 1942 r. Kościół został konsekrowany w 1949 r a na znak szacunku dla pierwszych słowiańskich apostołów patronami stali się św. Cyryl i Metody.

Ruiny zamku Strečno, narodowy zabytek kultury, wieża, na prawym brzegu rzeki Wag na skały wapiennej. Został zbudowany w 14 wieku w celu ochrony terytorium i zbierać żniwo co było niezbędne do zapłaty podczas przekraczania rzeki Wag.Zamek otrzymał obecny wygląd na przełomie 15 i 16 wieku. Wtedy jak i teraz, że czuwa nad wąskim przejściu Wag i jest również nieodłącznym elementem krajobrazu Fatry. Każdego roku liczba różnych imprez odbywają się tu, takich jak wycieczki nocnych zamku, ale także koncerty i przedstawienia teatralne.

Muzeum w Nowej Bystrzycy dokumentuje sposób życia i obyczaje kulturowe mieszkańców górzystych Kysuc. Jego częścią jest unikalna wąskotorowa kolejka leśna z systemem zwrotnicowym, która obecnie jest jedyną taką kolejką w Europie. Ciekawym elementem skansenu jest ekspozycja 34 budynków architektury ludowej osadzonych w przyrodzie doliny Chmura w sposób przypominający luźne osady. Znajdzie się tu wszystko; od stodół, chlewów, sienników, domów mieszkalnych po karczmę, młyn wodny i koścółek. Wnętrza urządzone są w taki sposób, że sprawiają wrażenie jakby ich mieszkańcy wyszli dopiero przed chwilką.

Terchowanie naprawdę cenią sobie swojego bohatera, skoro oprócz stalowego posągu uczcili go także drewnianą rzećbą o wysokości 2,5 m. Dzieło to praca rzeźbiarza Jana Palka. Wykonał go ze stuletniej lipy, którą wiatr zwalił przed Muzeum Považskim v Żylinie. Podczas pracy nad dziełem autor kierował się swoimi wyobrażeniami z dzieciństwa. Na posągu znaleźć można charakterystyczne warkocze, wybijany pas i ciupagę.